ငါးကျည်းငါးမှာ ရေချိုတွင်သာ ဘဝတစ်လျှောက်လုံး နေထိုင်ကြသည့်(Potadromous) မျိုးစိတ်များဖြစ်ပြီး တိုင်းရင်းငါးအမျိုးအစားတွင် ပါဝင်သည်။

ငါးကျည်းငါးဆိုလျှင် ငါးကျည်းခြောက်၊ ငါးကျည်းကျပ်တိုက်တို့မှာ နာမည်ကြီးသလို အရသာ ချိုလှသဖြင့် မုန့်ဟင်းခါးချက်ရာ၌လည်း အသုံးပြုကြပါသည်။

ငါးကျည်းငါးမှာ ငါးခူလို အကြေးခွံမဲ့ငါးတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး မွေးမြူ၍ရသောငါးအမျိုးအစားတွင် ပါဝင်သဖြင့် ငါးကျည်းငါးမွေးမြူလိုသူများအတွက် မွေးမြူနည်းကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါသည်။ 

ငါးကျည်းငါးမွေးမြူရေး

• ငါးကျည်းသည် ကန်အောက်ခြေနေငါးမျိုးဖြစ်ပြီး အသားစားငါး(Carnivorous)များ ဖြစ်ကြပါသည်။
• ကန်အောက်ခြေရှိ တီကောင်များ၊ အင်းဆက်ပိုးကောင်များကို စားသုံးကြသည်။ ကန်အောက်ခြေရှိ အညစ်အကြေးမှ ဘက်တီးရီးယားများကိုလည်း စားသောက်ပါသည်။
• တွင်းအောင်းနေတတ်သော ဓလေ့ရှိပြီး ကန်အောက်ခြေရှိ နွံထဲတွင်လည်း နေထိုင်လေ့ရှိပါသည်။
• ထို့ကြောင့် ငါးကျည်းငါးကို အခြားသောငါးများနှင့် တွဲဖက်မွေးမြူနိုင်သလို သီးခြားလည်း မွေးမြူနိုင်ပါသည်။
• ကန်ရေတွင် အကောင်မျှောလှေး(zooplankton)ပေါက်ဖွားလာစေရန် ကန်အတွင်းကြက်ချေးခြောက်ကို ရေစိမ်ပြီး ပက်ပေးပါ။
• အသားဓာတ်ပါသော အစာတောင့်များကို ကန်အောက်ခြေအထိ ချကျွေးပေးပါ။
• ကန်အောက်ခြေထောင့်များတွင် ရေအိုးများအဝဖော်ပြီး မြှုပ်ပေးထားလျှင် ပြန်ဖမ်းပါက လွယ်ကူပါသည်။

ရေအရည်အသွေး

• ကန်ရေ၏ pH သည် 7 ဖြစ်နေပါက ရေသန့်ဟု ပြောလို့ရပါသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် ရေထဲတွင် အက်ဆစ်ဓာတ်လည်း မရှိ၊ ထုံးဓာတ်လည်း မရှိလို့ ပြောလို့ရပါသည်။
• ငါးမွေးမြူရေးလုပ်ငန်းတွင် အကောင်းဆုံးသော ရေ pH မှာ (၇.၅ မှ ၈.၅)အတွင်း ဖြစ်ပါသည်။ ကန်ရေ၏ pH သည် တစ်နေ့တာအတွင်း ပြောင်းလဲနေပါသည်။ မနက်ပိုင်း ၆ နာရီတွင် pH အကျဆုံးဖြစ်ပြီး ညနေ ၆ နာရီသည် pH အတက်ဆုံးဖြစ်ပါသည်။
• ရေ pH 7,8 ရှိစေလိုပါက ရေ၏ pH ကို နေ့စဉ်တိုင်းပေးပါ။ 7 အောက်ရောက်နေပါက ထုံးကိုရေဖျော်ပြီး ပက်ပေးပါ။ ၉ အထိနှင့် အထက်ရောက်နေပါက ပုလဲမြေသြဇာကို ရေဖျော်ပြီးပက်ပေးပါ။

ငါးရောဂါကျရောက်ပါက ကုသခြင်း

• ငါးများရောဂါကျရောက်ခြင်းသည် လက်ခံကောင် (ငါးမှပါလာခြင်း)ကြောင့် ဖြစ်ခြင်း၊ ကန်ရေအရည်အသွေး ညံ့ဖျင်းခြင်းကြောင့် ကျရောက်ခြင်း၊ အစာမလတ်ဆတ်ခြင်းကြောင့် ကျရောက်ခြင်း၊ပတ်ဝန်းကျင်အနီးအနားမှ ကူးစက်ခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။
• ဖြစ်တတ်သောရောဂါများသည် ဘက်တီးရီးယားကြောင့်ဖြစ်ခြင်း၊ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်ခြင်း၊ကပ်ပါးကောင်ကြောင့်ဖြစ်ခြင်းနှင့် မှိုကြောင့်ဖြစ်ခြင်းတို့ ဖြစ်ပါသည်။
• ဖြစ်သည့်ရောဂါကိုကြည့်ပြီး ကပ်ပါးပိုး၊ ဂျိတ်ပိုးများ ကျရောက်ပါက ငါးငယ်စဉ်တွင် (၃.၅%) ဆားရည်စိမ်ပေးပါ။ ကန်အားအခြောက်ခံခြင်းနှင့် ထုံးပက်ခြင်းကို လုပ်ပေးပါ။ ရောဂါကျရောက်ပါက Acriflavine 1g/100 L နှုန်းဖြင့် စိမ်ပေးခြင်းဖြင့် ကုသနိုင်ပါသည်။

ရေးသားသူ-ပင်လယ်ပြာ(ငါးဦးစီး)